Η περίοδος της οικονομικής κρίσης από το 2009 μέχρι το 2018 έδειξε πολλά για την παραγωγή του πολιτιστικού προϊόντος και για τη σχέση των παιδιών, των νέων και των ευάλωτων ομάδων με τον πολιτισμό. Τι κατανάλωσαν από την εκδοτική, μουσική, θεατρική και κινηματογραφική παραγωγή, αν επισκέφθηκαν μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους, ποια ήταν η σχέση τους με την τεχνολογία και τον αθλητισμό.
Τα περισσότερα στοιχεία δεν είναι ενθαρρυντικά. Το 2015, για παράδειγμα, το 77,8% των νέων ηλικίας 16-24 ετών δεν επισκέφθηκε κανένα πολιτιστικό αξιοθέατο (μουσεία, μνημεία, αρχαιολογικούς χώρους, γκαλερί, εκθέσεις κ.ά.), κατέχοντας την πρώτη θέση στην Ε.Ε. Την ίδια χρονιά, το 46,6% δεν πήγε σε κινηματογράφο για οικονομικούς λόγους, ενώ το 35,4% λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος.
Σε μια πρώτη χαρτογράφηση που εκπονήθηκε για λογαριασμό του υπουργείου Πολιτισμού από το Εργαστήριο Κοινωνικών Επιστημών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ, με επικεφαλής τον καθηγητή Δημοσθένη Ι. Δασκαλάκη και την αναπληρώτρια καθηγήτρια Ρέα Κακάμπουρα, παρουσιάζονται οι κυρίαρχες τάσεις τα χρόνια της κρίσης και οι επιλογές, πολύτιμο υλικό για μελλοντική αξιοποίηση από σχετικές μελέτες που θα περιλαμβάνουν πρωτότυπη και πρωτογενή έρευνα των κατηγοριών της πολιτιστικής βιομηχανίας για παιδιά και νέους στη χώρα μας. Για τους σκοπούς της ερευνητικής έκθεσης χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα της Eurostat και άλλων φορέων και πραγματοποιήθηκε δευτερογενής επεξεργασία δεδομένων από τους ερευνητές.
Στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο το παιδικό βιβλίο κατέχει την πρώτη θέση. Παρατηρείται στροφή σε θέματα που άπτονται της ετερότητας, του προσφυγικού ζητήματος, των ΑμεΑ, των ευάλωτων ομάδων, καθώς και αύξηση των παιδικών λεσχών ανάγνωσης.
Στον τομέα της κινηματογραφικής παραγωγής, το animation αποτελεί σταθερή επιλογή, ενώ η μουσική παραγωγή που απευθύνεται σε παιδιά επλήγη σημαντικά τα χρόνια της κρίσης. Ενδιαφέρον έχει πως, κατά το ίδιο διάστημα, στράφηκαν σε ωδεία, χορωδίες και εκπαίδευση σε μουσικά σχολεία.
Τα παιδιά και οι νέοι εκφράζονται με το θέατρο και τον χορό, ωστόσο η μεγάλη έκπληξη είναι ότι στράφηκαν στην παράδοση, σε πολιτιστικούς συλλόγους που επικεντρώνονται στην εκμάθηση παραδοσιακών χορών, μουσικής και τραγουδιού. Στοιχεία από κρατικές σκηνές, δημοτικά θέατρα και ορχήστρες δείχνουν επίσης πως τις περιόδους 2008-2009 και 2015-2016 ο αριθμός των έργων υπερδιπλασιάστηκε, οι παραστάσεις αυξήθηκαν κατά 30% και οι θεατές κατά 37,4%.
«Βλέπουμε μια βιοποικιλότητα τεχνών, αλλά δεν έχουμε συμμετοχή τέτοια που να μας κάνει αισιόδοξους. Και αυτό αποτελεί πρόβλημα», είπε σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου η υπουργός Πολιτισμού Μυρσίνη Ζορμπά.
Τα περιοδικά για παιδιά και νέους μείωσαν τις πωλήσεις τους κατά 85% το διάστημα 2009-2017. Κερδισμένο είναι το Διαδίκτυο. Το 80% των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, είπε χθες ο κ. Δασκαλάκης, πληροφορείται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, χωρίς να αναζητεί την αλήθεια, κι έτσι δημιουργούνται τα fake news.
Η έκθεση παρουσιάζεται σήμερα στις 5 το απόγευμα στο αμφιθέατρο «Αλκης Αργυριάδης» του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Τα στατιστικά
• Το 2015, το 77,8% των νέων ηλικίας 16-24 ετών δεν επισκέφθηκε κανένα αξιοθέατο.
• Την ίδια χρονιά, το 49,4% δεν πήγε σε παραστάσεις για οικονομικούς λόγους και το 44,2% λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος.
• Το χρονικό διάστημα 2009-2017, η δισκογραφική παραγωγή μειώθηκε σε ποσοστό 63%.
• Το 2007, οι εισπράξεις των κινηματογραφικών ταινιών καταγράφονται σε 104,2 εκατ. ευρώ, ενώ το 2017 σε 58,5 εκατ. ευρώ.
• Οι δαπάνες των νοικοκυριών για εφημερίδες και περιοδικά στα χρόνια της κρίσης μειώθηκαν κατά 50%.
• Το 87,5% των νέων δραστηριοποιείται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Πηγή: kathimerini.gr
