Με τις τουριστικές εισπράξεις να σπάνε το φράγμα των 16 δισ. ευρώ, το 2018 ήταν αναμφίβολα μία εξαιρετική χρονιά για τον ελληνικό τουρισμό. Από πού έρχονται όμως οι τουρίστες, που αφήνουν το περισσότερο χρήμα στη χώρα μας; Το ΚΕΠΕ στο τελευταίο οικονομικό δελτίο του δίνει την ακτινογραφία των τουριστικών εισπράξεων.

Η διαχρονική εξέλιξη των εισπράξεων

Μετά τα 11,6 δισ. ευρώ του 2008 σημειώθηκε μια πτώση στις διεθνείς τουριστικές εισπράξεις της χώρας. Αυτή η πτώση ήταν ιδιαίτερα έντονη τα έτη 2009 και 2010, οπότε σημειώθηκε και η χαμηλότερη τιμή στα 9,6 δισ. Τα έτη 2011, 10,5 δισ, και 2012, 10,0 δισ., ήταν έτη σταθεροποίησης, ενώ από το 2013 καταγράφεται μια άνοδος των εισπράξεων, στα 12,1 δισ. ευρώ, που συνεχίστηκε το 2014 φτάνοντας τα 13,4 δισ, και το 2015 που έφτασε τα 14,1 δισ.

Ακολούθησε νέα πτώση στα 13,2 δισ. ευρώ για το 2016, με σταθερή ανοδική πορεία για τα έτη 2017 και 2018 που έφτασαν τα 14,6 δισ. και 16,1 δισ. ευρώ αντίστοιχα.

Το αποτέλεσμα των τελευταίων ετών όπως επισημαίνεται, αντανακλά, κατά ένα μέρος, ανάπτυξη τουριστική, σε επίπεδο υποδομών, τοπικού και διεθνούς μάρκετινγκ και ενδεχόμενη βελτίωση του μείγματος του τουριστικού προϊόντος, στο εσωτερικό, καθώς και τον σχεδιασμό του Υπουργείου Τουρισμού για «τουρισμό 365 μέρες τον χρόνο».

Οφείλεται, επίσης, και στον βαθμό που επετεύχθη, σε αποτελεσματικότερη καταγραφή των εισπράξεων, παράγοντα ιδιαίτερης σημασίας για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Οφείλεται, τέλος, κατά ένα άλλο μέρος, και στην οικονομική ανάπτυξη στις ξένες αγορές-πηγές, στην ευνοϊκή για τη χώρα πολιτική συγκυρία στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο.

Οι εισπράξεις ανά περιοχή προέλευσης

Ευρωζώνη

Αναλύοντας την προέλευση των εισπράξεων για την 11ετία 2008-2018 παρατηρούμε ότι, έναντι του συνόλου των €136 δις, οι εισπράξεις από την Ευρωζώνη ανήλθαν σε €59,9 δις. ∆ηλαδή στην 11ετή περίοδο, το 44,0% των διεθνών τουριστικών εισπράξεων της Ελλάδας προέρχεται από τις χώρες της Ευρωζώνης.

Σε ετήσια βάση, τα ποσά των εισπράξεων ξεκίνησαν από €5,64 δις το 2008, μειώνονταν σταθερά μέχρι και το 2012, €4,34 δις, ενώ τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί σημαντικά φτάνοντας το 2018 τα €7,10 δις. Να σημειωθεί, τέλος, ότι το ποσοστό συμμετοχής των χωρών της Ευρωζώνης στις συνολικές τουριστικές εισπράξεις της Ελλάδας, παρότι παρουσιάζει αυξητικές τάσεις, εξακολουθεί να είναι, το 2018, 44%, χαμηλότερο έναντι του 2008 που ήταν 48%.

Χώρες εκτός Ευρωζώνης 

Οι τουριστικές εισπράξεις από επισκέπτες προερχόμενους από την ομάδα των χωρών της Ε.Ε. εκτός Ευρωζώνης ανήλθαν στην 11ετία στα €13,4 δις, ή ποσοστό 9,8% των συνολικών εισπράξεων. Η πορεία τους είναι ενθαρρυντική, μια και από τo 1,09 δις του 2008, και αφού σημείωσαν επίσης σημαντική πτώση, ανέκαμψαν στo €1,38 δις το 2015, στo €1,57 δις το 2016 και ακόμα στo €1,97 δις το 2018. Στις χώρες αυτές δεν έχει συμπεριληφθεί το Ην. Βασίλειο, όχι μόνο λόγω της απόφασής του να διαχωρίσει τις τύχες του από την Ε.Ε., όσο και για την ιδιαίτερη σημασία του για τον ελληνικό τουρισμό.

Ηνωμένο Βασίλειο

Το Ην. Βασίλειο είναι μια παραδοσιακή χώρα προέλευσης τουρισμού για την Ελλάδα. Στην 11ετία €18,2 δις έχουν εισρεύσει στη χώρα από Βρετανούς τουρίστες, που αντιστοιχούν σε 13,4% του συνόλου των εισπράξεων. Από το Ην. Βασίλειο καταγράφηκαν τουριστικές εισπράξεις €1,87 δις το 2008, που μετά την πτώση ανέκαμψαν στα €2,02 δις το 2015 και παρέμειναν στο €1,94 δις το 2018. Όμως σαφώς διαγράφεται μια στασιμότητα στην ευνοϊκή για τη χώρα μας προσέγγιση της αγοράς αυτής. Το ποσοστό της συμβολής στις διεθνείς τουριστικές εισπράξεις της Ελλάδας από το Ην. Βασίλειο, δηλαδή, ήταν το 2008 18,9% και μειώθηκε σταδιακά ως το 18,2% για το 2018.

Ρωσία

Οι εισπράξεις από την τουριστική κίνηση που προέρχεται από τη Ρωσία ανέρχονται στην 11ετία σε €7,0 δις, που αντιστοιχούν στο 5,1% των συνολικών τουριστικών εισπράξεων. Όμως παρουσιάζουν σημαντική διακύμανση. Ειδικότερα, το 2008 ανέρχονταν σε €0,4 δις, ενώ τα επόμενα χρόνια αυξάνονταν σταθερά σε €0,74 δις το 2011 και σε €1,34 δις το 2013. Ωστόσο στη συνέχεια σημειώθηκε σημαντική κάμψη, για διάφορους πολιτικούς και οικονομικούς λόγους που λίγο σχετίζονται με την τουριστική προσφορά εκ μέρους της Ελλάδας. Έτσι, το 2016 οι εισπράξεις ήταν €0,44 δις και το 2017 €0,42 δις, ενώ το 2018 μειώθηκαν σημαντικά στο €0,34 δις.

ΗΠΑ

Οι εισπράξεις από την τουριστική κίνηση από τις ΗΠΑ που καταγράφηκαν στην 11ετία ήταν €7,60 δις, που αντιστοιχούν στο 5,6% των συνολικών τουριστικών εισπράξεων και παρουσιάζουν σχετική σταθερότητα. Το 2008 ανέρχονταν σε €0,73 δις, τα επόμενα χρόνια καταγράφηκε μικρή μείωση σε €0,53 δις το 2011 και σε €0,57 δις το 2013. Μετά σημειώθηκε ανάκαμψη, οπότε το 2016 οι εισπράξεις ήταν €0,73 δις, το 2017 σταθεροποιήθηκαν στο €0,81 δις, ενώ το 2018 αυξηθήκαν σημαντικά στο €1,04 δις.

Ελβετία

Στην 11ετία €2,9 δις έχουν εισρεύσει στη χώρα από Ελβετούς τουρίστες, που αντιστοιχούν σε 2,7% του συνόλου των εισπράξεων. Από την Ελβετία καταγράφηκαν τουριστικές εισπράξεις €0,28 δις το 2008, που αυξήθηκαν σε €0,34 δις το 2016 και σταθεροποιήθηκαν στο €0,34 δις το 2017, ενώ το 2018 αυξήθηκαν σημαντικά στα €1,04 δις.

Αυστραλία – Καναδάς

Οι εισπράξεις από την τουριστική κίνηση από την Αυστραλία που καταγράφηκαν στην 11ετία ήταν €2,4 δις, που αντιστοιχούν στο 1,8% των συνολικών τουριστικών εισπράξεων. Οι ετήσιες τουριστικές εισπράξεις, παρόλο που μειώθηκαν λίγο έναντι του 2017, παραμένουν σχεδόν υπερδιπλάσιες έναντι του 2016. Από €0,15 δις το 2010, στο €0,24 δις το 2015 και πάλι κάτω στο €0,18 δις το 2016, ενώ το 2017 εκτοξεύτηκαν στο €0,39 δις. Το 2018 παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα, στο €0,36 δις, διατηρώντας έτσι την έντονη αύξηση που σημείωσαν οι τουριστικές εισπράξεις από την Αυστραλία την προηγούμενη τουριστική σεζόν.

Οι εισπράξεις από την τουριστική κίνηση από τον Καναδά που καταγράφηκαν στην 11ετία ήταν €2,1 δις, που αντιστοιχούν στο 1,5% των συνολικών τουριστικών εισπράξεων. Μέχρι το 2017 οι ετήσιες τουριστικές εισπράξεις κυμαίνονταν χωρίς κάποια αυξητική τάση, ενώ το 2018 υπερδιπλασιάστηκαν. Από €0,13 δις το 2010, στο €0,22 δις το 2015 και κάτω πάλι στο €0,14 δις το 2016, ενώ σημείωσαν άνοδο στο €0,18 δις το 2017. Το 2018, όπως προειπώθηκε, εκτοξεύτηκαν στα €364 εκατ., επιτυγχάνοντας, ομολογουμένως, μια εντυπωσιακή αύξηση από τη σημαντική αυτή χώρα.